Mỗi khi Câu lạc bộ trẻ em Bản X biểu diễn tại các buổi sinh hoạt của Chương trình Bảo trợ Trẻ hay sự kiện của xã, người ta lại thấy bóng Thương nhanh nhẹn chỉnh sửa trang phục cho các em nhỏ, hướng dẫn đội hình và cổ vũ nhiệt tình. Khi được hỏi vì sao Thương lại say mê với công tác trẻ như vậy, bạn chỉ khẽ cười: “Đơn giản là vì trước kia em cũng là trẻ bảo trợ mà”.
Thương là một trong những trẻ đã “tốt nghiệp” từ Chương trình Bảo trợ Trẻ của World Vision Việt Nam tại tỉnh Điện Biên.
Khởi đầu gian khó
Là con thứ trong một gia đình người Mông tại xã S., huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên, Thương chỉ cách anh trai gần một tuổi. Nhà đông con nhỏ, kinh tế chỉ chủ yếu dựa vào làm nương rẫy nên bố mẹ Thương dù làm việc vất vả nhưng vẫn chỉ có thể lo được bữa đói, bữa no cho các con.
S. là một trong những huyện khó khăn nhất của Mường Chà khi có tới 75% hộ thuộc diện nghèo, và gia đình Thương là một trong số đó. Địa hình hiểm trở, điều kiện sinh hoạt thiếu thốn và cái lạnh cắt da cắt thịt của vùng cao là một vài yếu tố khiến nhiều gia đình ở xã S. vẫn mãi không thoát nổi vòng luẩn quẩn của đói nghèo.
Tài sản quý giá nhất của cả gia đình Thương lúc đó là con trâu được Nhà nước hỗ trợ. Mỗi sớm, mẹ Thương lại lên đồi để đào khoai sọ rồi đem bán bên đường quốc lộ cho các xe khách qua lại. “Khi đó, em chỉ mong ước là hàng ngày được ăn cơm no, có quần áo mặc và được đi học cùng các bạn. Em mong bố mẹ đào được nhiều khoai sọ để mẹ đi bán lấy tiền”, Thương nhớ lại.
Tìm kiếm đam mê và sự tự tin
Vào một buổi chiều nọ khi Thương đang học lớp năm, bác trưởng bản đến nhà và báo mẹ em mang sổ hộ khẩu và giấy khai sinh đến Uỷ ban xã để làm hồ sơ và chụp ảnh cho Thương. Thì ra, Thương đã được chọn để tham gia Chương trình Bảo trợ Trẻ của World Vision Việt Nam. Và kể từ đó, vào mỗi sinh nhật của mình, Thương lại nhận được thiệp chúc mừng cùng những con hạc giấy nhiều màu sắc từ Etsuko, người bảo trợ của em từ Nhật Bản.
“Em vẫn nhớ cô Etsuko thích màu trắng, còn em thích màu xanh. Em còn nhớ mình rất ấn tượng khi nhận được những chú hạc giấy được gấp tỉ mỉ và nghệ thuật đến vậy. Và sau khi biết rằng hạc giấy tượng trưng cho sự trường tồn và an lành trong văn hoá Nhật Bản, em càng trân trọng món quà của cô Etsuko hơn”, Thương chia sẻ.
Thương (thứ tư từ trái qua phải) tham gia ngày hội truyền thông tại trường năm 2014.
Qua phương pháp tiếp cận toàn diện hướng tới mục tiêu duy trì an sinh và cải thiện điều kiện sinh hoạt cũng như học tập cho trẻ bảo trợ của World Vision Việt Nam, gia đình Thương đã nhận được nhiều can thiệp sinh kế trong những năm em tham gia chương trình. Gia đình Thương được hỗ trợ xây bể chứa nước sạch để trữ nước vào mùa khô, và bố mẹ em còn tham gia những lớp tập huấn về chăn nuôi cùng các chuyên gia của World Vision Việt Nam để cải thiện kinh tế. Ngoài ra, gia đình còn được hỗ trợ một con bò giống và một phần viện phí khi em của Thương phải nhập viện và điều trị dài ngày.
Trước đây, ít người để ý đến cô bé Thương nhỏ người, nhút nhát, ít tham gia các hoạt động của thôn bản vì phải gúp mẹ chăm em nhỏ. Nhưng từ khi trở thành trẻ bảo trợ, Thương có cơ hội được tham gia nhiều hoạt động câu lạc bộ, được học hỏi nhiều kỹ năng và kiến thức mới, từ những điều gần gũi và đơn giản như học cách yêu thương bản thân, học cách biết ơn hay những chủ đề thiết thực như phòng chống nạn buôn người và xâm hại trẻ em.
Nhưng có lẽ điều mà Thương yêu thích nhất chính là những buổi biểu diễn văn nghệ và sinh hoạt tại câu lạc bộ trẻ của bản. Ban đầu, em còn ngại ngùng khi phải biểu diễn trước nhiều người. Nhưng rồi sau một, hai, rồi ba buổi, vẻ rụt rè cũng biến mất và được thế chỗ bởi một một bạn Thương năng nổ và tự tin trên sân khấu. Dần dần, Thương không còn chỉ tham gia hát hay múa phụ hoạ nữa. Em được các anh chị hướng dẫn tin tưởng để biên đạo các tiết mục văn nghệ và lên nội dung cho các tiểu phẩm của những buổi truyền thông tại bản.
“Lúc nhỏ được tham gia câu lạc bộ trẻ tại bản, được vui chơi hát hò, giao lưu với các bạn, được học hỏi thêm nhiều kiến thức mới, em thấy rất vui và bổ ích, và em đặc biệt rất ngưỡng mộ các anh chị hướng dẫn. Vì thế mà em mơ ước sau này sẽ trở thành người hướng dẫn như anh chị để truyền đạt kiến thức cho các bạn nhỏ tại bản, tạo sân chơi để các em khám phá tài năng của bản thân mình”, Thương chia sẻ.
Được làm công việc mình yêu thích
Vì nhiều lí do mà anh em Thương chỉ học hết lớp chín. Dù vậy, Thương vẫn tiếp tục hăng hái tham gia các hoạt động của bản và Chương trình Bảo trợ. Là một thành viên tích cực của cộng đồng, Thương hiếm khi bỏ lỡ buổi sinh hoạt câu lạc bộ hay đêm hội truyền thông nào.
Là trẻ bảo trợ, Thương có cơ hội được tham gia nhiều hoạt động câu lạc bộ và rèn luyện kỹ năng mềm, giúp em có thêm kiến thức và xây dựng sự tự tin cho bản thân.
Hiện tại, Thương đã là mẹ của hai con nhỏ và sống cùng với gia đình chồng. Chăm sóc một bé bốn tuổi, một bé một tuổi khi chồng đi làm xa nhà, Thương khá tất bật để cân bằng giữa các công việc gia đình và những hoạt động của bản, xã. Ngay từ những ngày đầu khi tham gia Chương trình Bảo trợ, Thương đã tham gia nhiệt tình và thể hiện năng lực trong các hoạt động xã hội và cộng đồng. Vì vậy mà Thương được tin tưởng giao phó nhiều vị trí quan trọng, chẳng hạn như thư ký và cán bộ vãng gia của Nhóm tiết kiệm, thành viên của Ban Phát triển nông thôn bản, và đặc biệt là chủ nhiệm câu lạc bộ trẻ của bản.
Trong các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, Thương. thường cùng các em nhỏ lên những chương trình và hoạt động để hỗ trợ thôn bản, chẳng hạn như những buổi tập huấn y tế phòng tránh COVID-19. Năm 2021, khi World Vision Việt Nam phát động cuộc thi “Vũ điệu Lớp học vui” nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về bạo lực học đường, câu lạc bộ của Thương đã dàn dựng tiết mục nhảy tập thể với sự tham gia của trẻ em trên toàn xã. Điều đáng ngưỡng mộ là, dù nắng hay mưa, dù đường xá khó khăn, nhưng các em vẫn không bỏ lỡ buổi tập nào. Cuối cùng, những nỗ lực và cố gắng của toàn câu lạc bộ đã được ghi nhận khi video đã thắng giải “Thông điệp ấn tượng toàn quốc” của năm.
Video dự thi cuộc thi “Vũ điệu Lớp học vui” của câu lạc bộ và Thương đã thắng giải “Thông điệp ấn tượng toàn quốc”.
“Thương là người nhanh nhẹn nhưng lại rất cẩn thận và tỉ mỉ. Các báo cáo hoạt động hay chứng từ đều được em gửi sớm và chỉn chu. Mỗi khi có thắc mắc hoặc điều gì chưa rõ, Thương sẽ mạnh dạn trao đổi cùng anh chị để tìm ra hướng giải quyết. Nhóm trẻ của Thương phụ trách năm nào cũng đạt thành tích tốt”, chị Nguyễn Thị Huyền Trang, cán bộ Điều phối Phát triển của World Vision Việt Nam và là người đã làm việc cùng Thương trong nhiều hoạt động và sự kiện, tự hào kể về Thương.
Dù bận rộn với các nhiệm vụ và hoạt động cộng đồng, Thương vẫn luôn đảm bảo dành thời gian cho hai con nhỏ của mình. Là người mẹ yêu thương nhưng không nuông chiều con, Thương hay áp dụng những kiến thức được học hồi còn ở trong Chương trình Bảo trợ Trẻ và từ những buổi sinh hoạt câu lạc bộ Gia đình Toàn mỹ của World Vision Việt Nam. Với phương châm “Đòn roi không phải là yêu thương” và sử dụng nhiều cách học mà chơi để gần gũi con hơn, Thương muốn các con mình lớn lên trong môi trường hạnh phúc và tiếp cận với các xu hướng như trẻ em ở thành phố.
Dù bận rộn với công việc của mình, Thương luôn cố gắng dành thời gian để dạy bảo và chăm sóc các con chu đáo.
“Sắp tới, mục tiêu của em là nâng cao chất lượng các hoạt động của câu lạc bộ mình đang phụ trách. Cũng như đối với con của em, em mong muốn trẻ em trong cộng đồng mình có cuộc sống an toàn, được vui chơi lành mạnh, và có cơ hội được học hành để phát huy hết khả năng của bản thân”, Thương chia sẻ về kế hoạch của mình trong thời gian tới.
Như Thương, những trẻ đã “tốt nghiệp” từ Chương trình Bảo trợ Trẻ của World Vision Việt Nam đang nỗ lực đóng góp để tiếp tục mang lại thay đổi cho trẻ em trong chương trình và tại cộng đồng của mình. Bằng những phương pháp lồng ghép mang tính toàn diện để hỗ trợ cải thiện sinh kế, điều kiện sinh hoạt và giáo dục của người dân, World Vision Việt Nam đã và đang góp phần giúp trẻ em dễ bị tổn thương tại Mường Chà và các tỉnh thành khác của Việt Nam được hưởng một cuộc sống trọn vẹn ý nghĩa và phát triển được những tiềm năng của mình.